skip to content
B L O G

Mentoring and Feedback

/ 2 min read

อ.สตางค์

Feedback

Feedback คือการให้ข้อมูลที่จำเป็น โดยต้องกระทำในระยะเวลาที่เหมาะสม เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ และนำผลมาพัฒนา

Type of Feedback

  1. Positive OR Negative การให้ข้อมูลนั้นเป็นการให้ข้อมูลในแง่ดีหรือ ข้อปรับปรุง
  2. Constructive OR Destroy การให้ข้อมูลทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงตามที่ต้องการ ต้องไม่เกิดการทำลายทั้งตัวตนของนักเรียน และพฤติกรรม
  3. Informal OR Formal ประเภทการแบ่งแบบนี้อาจจะใช้ได้กับการให้ข้อมูลบางประเภท การให้ข้อมูลอย่างไม่เป็นทางการในบางกรณี เช่น ขณะกำลังกินข้าวกับนักเรียนมีการสนทนาเกี่ยวกับเรื่องที่ถูกตักเตือนอาจจะได้ผลมากกว่า

ประโยชน์ของ Feedback

กล่าวโดยหลัก คือชวนให้เกิด Reflection เพื่อให้เกิดการพัฒนาตนเอง ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม นอกจากนั้นยังช่วยลดความคับข้องใจของผู้เรียน เช่น ไม่แน่ใจว่าสิ่งที่กำลังทำถูกหรือผิด ดีหรือไม่ดี

Barrier ของการให้ Feedback

แบ่งเป็น 2 ประเด็นหลักๆ คือ

  1. Emotional Reaction การให้ Feedback จะก่อให้เกิดการตอบสนองทางด้านอารมณ์ต่างๆ มากมายทั้งด้านที่ต้องการและไม่ต้องการ เกิดได้กับทั้งตัวผู้ให้ Feedback เอง และตัวผู้ถูก Feedback เช่นการ ให้ Feedback ชื่นชม ทั้งสองฝ่ายอาจจะรู้สึกอารมณ์ดี ได้รับพลังงาน แต่กลับกันในกรณี Feedback ที่เป็นการให้โทษ หรือกระทบต่อตัวตนของผู้รับ Feedback ย่อมส่งผลให้เกิดสภาวะทางอารมณ์ที่ขุ่นมัวขึ้น
  2. Side effect ผู้ให้ Feedback อาจจะกังวลผลลัพธ์ หรือผลที่ตามมาหลังจากที่ได้ให้ Feedback แก่ผู้รับไปแล้ว เช่น ก่อให้เกิดอารมณ์ซึมเศร้า เกิดพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ ไม่อยากเจอกันอีก เป็นต้น

แนวทางการลด Barrier ในการให้ Feedback

ให้ใช้หลักการตาม 3 ข้อนี้และที่สำคัญ

ผู้รับ และ ผู้ให้ Feedback จะเกิดอารมณ์ ทั้ง Positive และ Negative จึงต้องระวังในจุดนี้

  1. รู้จักตนเอง >>> ระมัดระวังการลืมตัว, รู้สึกไม่พอใจ หรือรู้สึกถูกดูถูก
  2. มีอะไรยังไม่ถูกหรือเปล่า
  3. ทำอะไรให้ราบรื่นมากขึ้น

Dimension of feedback

รูป … x = Telling >>> Challenge , y = Threaten >>> Support

No pain No gain >>> จะเป็นความยากเกินไปสำหรับบางคน ควรระวัง เป็นอุปสรรค ต่อการพัฒนา ( - + ) >>> Support มากเกินไป ข้อมูลที่ให้น้อยเกิน ไม่ Challenge จะไม่เกิดการพัฒนา ( + + ) >>> สร้างแรงบันดาลใจ เกิดการพัฒนาตนเอง

Constructive Feedback

ลักษณะที่จะทำให้เกิด Constructive feedback

  1. Specific เจาะจงเฉพาะเรื่อง เป้าหมายชัดเจน
  2. Optimistic เชิงสร้างสรรค์ มองว่าเขาพยายามเต็มที่แล้ว ในทุกสถาการณ์ทุกคนต้องพยายามเต็มที่อยู่แล้ว
  3. Non-threatening งดเว้นการด่า หรือตำหนิ, ไม่ควรกระทำต่อหน้าคนไข้เป็นต้น เน้นสร้างความเป็นกันเอง
  4. Timely มีระยะเวลา และช่วงเวลาที่เหมาะสม

ขั้นตอนการ Feedback

สรุปได้เป็น 5 ขั้นตอน

  1. Create positive atmosphere สร้างบรรยากาศที่เหมาะสม เป็นกันเอง
  2. Student Self assessment and Reflection เน้นการฟัง มากกว่าจะสอน ใช้ทักษะหลายๆ ด้าน ฟัง,ถาม,Deep listening, Reflection
  3. Giving constructive feedback ให้ Feedback ในลักษณะที่สร้างสรรค์
  4. Do ego sandwich technique ใช้ Sandwich เทคนิค ในการระบุพฤติกรรมที่ต้องการปรับปรุง ไม่ตีค่าพฤติกรรมว่าถูกหรือผิด
  5. Follow up มีการติดตามผลหลังให้การ feedback

Deep listening

การ Feedback ที่ดีมาจากการ “Deep Listening” ฟัง หรือเห็นจากสิ่งที่เขาเห็นจริงๆ ต้องสามารถเปิดใจตัวเอง เพื่อชื่นชมให้ได้เสียก่อน จึงจะอยากรับฟังในสิ่งที่เขากำลังสื่อสาร

การตั้งใจฟังอย่างลึกซึ้งจะทำให้สามารถเข้าใจตัวตนของผู้ที่กำลังพูดกับเราได้อย่างละเอียด เข้าใจไปถึงพฤติกรรมต่างๆ ที่ออกมาเนื่องจากภายใต้การแสดงพฤติกรรมต่างๆ นั้น ยังมีสิ่งที่อยู่ข้างใต้ (Iceberg Model) อีกมาก

ขั้นตอน

  1. สติ ผู้ฟังจะต้องรู้เท่าทันอารมณ์ตนเอง และตั้งสติในการฟังก่อน
  2. อ่อนน้อมถ่อมตน เป็นการช่วยลดกำแพงความสัมพันธ์ ก่อให้เกิดความไว้เนื้อเชื่อใจกันมากยิ่งขึ้น
  3. ปราศจากอคติ ไม่ตัดสินเรื่องราวใดๆ จากความคิดหรือประสบการณ์ของตนเอง
  4. ปรารถนาที่จะฟังความจริง ต้องมีความตั้งใจจะค้นหาความจริงอย่างที่ผู้พูดๆ
  5. ต้นจนจบกระแสความ อย่าขัดจังหวะ ถ้าพูดน้อยให้ถามเพิ่มเติม

Iceberg Model

เป็นทฤษฎีที่เชื่อว่า พฤติกรรมที่แสดงออกมา มาจากทั้งประสบการณ์ ตัวตน ความนึกคิดต่างๆ มากมายภายใต้พฤติกรรมนั้น เปรียบเสมือนภูเขาน้ำแข็งที่เราอาจจะเห็นเฉพาะยอดเพียงเล็กน้อย แต่ภายใต้นั้นมีขนาดใหญ่กว่ามาก

เพราะฉะนั้นการนำไปใช้คือ อาจารย์หรือผู้ให้ Feedback จะต้องมองให้ออกว่า สิ่งใดส่งผลให้เกิดพฤติกรรมนั้นๆ ออกมา และสำคัญอย่างยิ่งที่จะระมัดระวังไม่ให้กระทบตัวตัน (Self) ของนักเรียน

Reflection

การทำ Reflection จะทำให้สามารถสะท้อนตนเองให้แก่ผู้อื่น สามารถมองเห็นตัวเองในมุมมองที่กว้างมากขึ้น หรือผู้อื่นจะสามารถมองเห็นตัวตนของเราได้มากขึ้น

ในกรณีที่นักศึกษา Feedback แล้ว ควรมี Reflection ร่วมด้วย ขั้นตอนง่ายๆ 4 ขั้นตอนดังนี้

  1. สรุปเนื้อความ/เนื้อหาเรื่องราว
  2. ความรู้สึกที่แฝงอยู่
  3. ความต้องการลึกๆ ที่ไม่ได้สื่อสาร
  4. ความคิดเห็นของตนเองที่สอดคล้องกับเรื่องราว >>> ถ้าฟังมาดีจะไปด้วยกันอยู่แล้ว

Mentoring

Mentor ต่างกับ Coach อย่างไร

ลักษณะที่แตกต่างกันอย่างชัดเจนคืน Mentor จะไม่เน้นไปในเรื่องใด เรื่องหนึ่ง ตั้งเป้าหมายผลักดันให้เกิดความสำเร็จในแบบของนักเรียนที่ควรจะเป็น ส่วนกรณี Coaching นั้นจะมีเป้าหมายแน่นอน เช่น การทำ CPR Coaching เพื่อให้นักเรียนสามารถทำได้ตามวัคถุประสงค์ และที่สำคัญ Mentor เน้นที่ความสัมพันธ์ระยะยาว

Mentor สามารถเปลี่ยนได้?

อาจารย์ที่ปรึกษา สามารถเปลี่ยนได้ ไม่จำเป็นต้อง Fix ที่คนเดิม หรือคนใดคนหนึ่ง ให้ Focus ที่ตัวนักเรียนเป็นหลัก เพราะบางครั้งคนบางประเภทอาจจะไม่สามารถพูดคุยกันได้ทุกเรื่อง

การที่จะตอบได้ว่าอาจารย์เป็นอาจารย์ที่ปรึกษาที่ดีคือสามารถเป็น Role Model ให้แก่นักศึกษาได้

ตัวอย่างระบบการดูแลนักศึกษา รพ.ขอนแก่น

รพ.ขอนแก่น เน้นสร้างสัมพันธภาพระหว่างนักเรียนกันเอง และอาจารย์ให้เร็วที่สุด โดยจะเริ่มมีกิจกรรมร่วมกับนักเรียนตั้งแต่ชั้นปีที่ 1 ตัวอย่างกิจกรรม จาก รพ.ขอนแก่น

  • สานสัมพันธ์รับน้องใหม่
  • พลังกลุ่มความสุข (จิตตปัญญาศึกษา)
  • นพลักษณ์
  • Friday - Fine Day เป็นพื้นที่ให้ นศพ. ได้มาพักผ่อน ทบทวนตนเอง หรือได้แสดงคุณค่าในตนเอง
  • Ethics - แสดง Roleplay เพื่อให้เห็นความขัดแย้งของบทบาท และประเด็นจริยธรรมต่างๆ
  • เรื่องเล่า - ได้สัมผัสแรงบันดาลใจ ได้คลี่คลายปัญหาต่าง ๆ
  • Ethical osce >>> ใช้การสอบ OSCE ในการเรียนรู้กิจกรรมทางการแพทย์, ใช้ผู้ป่วยจำลองในการสร้างสถานการณ์ เช่น ท้องไม่พร้อม, ไม่ยอมฉีดยา, ขอให้หยุด CPR เป็นต้น

เน้น Prevention และมี Peer support

  1. นศพ. เน้น เข้าร่วมกิจกรรม เช่น จิตตปัญญา,นพลักษณ์
  2. อาจารย์ที่ปรึกษา ดูแลต่อเนื่อง 4-5-6
  3. ครูพี่เลี้ยง ดูแลนักศึกษาทุกคน, มีนวก. ร่วมดูแล วางแผนการดูแลรายคน
  4. จิตแพทย์/นักจิตวิทยา ดูแลรายบุคคล รักษาความลับ

ระบบอื่นๆ เช่น Chatbot CARE Jai เป็น Chatbot ที่เกิดมาจากการที่นักเรียน เรียกร้องให้มีช่องทางเพื่อเข้าถึงระบบการให้คำปรึกษา